Όταν ο στόχος αναζητούσε την προσπάθεια.

/in , /by

Στόχος, προσπάθεια. Δεν νομίζω ότι αυτές οι δύο λέξεις μπορούν να «κυκλοφορούν» στη σκέψη μας, χωρίς να είναι «πιασμένες» χέρι – χέρι. Δεν πιστεύω ότι «υπάρχει χώρος» για την πρώτη χωρίς την ύπαρξη της δεύτερης.

Στόχος

Τουλάχιστον η δική μου γενιά, από την πολύ μικρή ηλικία είχε ένα όραμα. Συχνά ακουγόταν το «όταν μεγαλώσω θέλω να..».

Το αρχικό όραμα αργότερα μέσα από σκέψεις, αλλαγές, παραδείγματα, επηρεασμούς έπαιρνε μια περισσότερο συγκεκριμένη μορφή. Τότε μετονομαζόταν σε στόχο. Μια στόχευση που αφορούσε αρκετά επίπεδα της ζωής. Όπως το επαγγελματικό, κοινωνικό, οικονομικό, οικογενειακό, κ.α.

Το πέρασμα βέβαια των χρόνων ήταν εκείνο που θα δικαίωνε ή όχι «τα θέλω» της νεαρής ηλικίας.

Όμως το όραμα υπήρχε, όπως και η απαραίτητη «σκέψη» αλλά και «διάθεση» για το πως θα πραγματοποιηθεί..

Προσπάθεια

Αυτή η πραγματοποίηση είχε ένα «τίμημα». Στην οικονομική επιστήμη το λέμε «κόστος ευκαιρίας». Είναι εκείνο/α, που απαραίτητα σε κάποια έκταση, πρέπει να «στερηθούμε» για να συναντήσουμε «τα θέλω» μας. Μπορεί αυτά να λέγονται χρόνος, ηρεμία, διασκέδαση ή όπως αλλιώς.

Ο μεγάλος φιλόσοφος Αριστοτέλης (384 – 322 π.Χ.) είχε πει «τα αγαθά κόποις κτώνται». Και αυτή η δοτική πληθυντικού (κόποις), σε ελεύθερη μετάφραση μας παραπέμπει στη λέξη προσπάθεια.

Κάποιος θα ισχυριστεί, ότι ξέρω τον «τάδε» που πέτυχε πολλά άκοπα ή ήταν τυχερός. Αυτός ο «τάδε» είναι ένας. Εγώ όμως αναφέρομαι στους πολλούς, αγνοώντας τον παράγοντα τύχη ή ατυχία που σχετίζεται με ακραίες περιπτώσεις.

Κλείνοντας

Αναμφίβολα η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, αλλά και τα «καλέσματα» του ευρύτερου περιβάλλοντος, δημιουργούν την ψευδαίσθηση της ύπαρξης δεδομένων ή εύκολων (άκοπων) λύσεων.

Φοβάμαι ότι πρόκειται για ένα «ιδιότυπο» μήνυμα που απομακρύνει τη σκέψη από την πραγματικότητα.

Και ξέρετε, αυτή η τελευταία - προσαρμοσμένη στα θέλω του καθενός , ώστε να αγγίζει το στόχο του, δεν χαρίζεται. Με την απαραίτητη παρουσία της λέξης προσπάθεια, κατακτάται.

Covid 19 – Αντιμέτωποι με το δεύτερο κύμα του ιού.

/0 Comments/in , /by

Και να πάλι που ζούμε την προηγούμενη Άνοιξη του Covid - 19. Επαγγελματικά, κοινωνικά και ψυχολογικά. Η Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις σε νέο lock down και η Αθήνα στο λίγο πριν.

Βέβαια, όπως συνηθίζουμε σε αυτό τον τόπο, αρχίσαμε τις εκατέρωθεν κατηγορίες, τις αποδοχές, τις αντιρρήσεις και τα θα «έπρεπε να..». Γενικά μια άσκηση κριτικής «πάντα» εκ των υστέρων και φυσικά διατηρώντας την ιδιότητα του παντογνώστη.

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός το δημοκρατικό δικαίωμα του καθενός μας στον σχηματισμό και έκφραση της προσωπικής άποψης.

Ίσως όμως είναι καλή ιδέα η όποια άποψη να μπορεί να υποστηριχθεί από «υπαρκτά» δεδομένα και όχι υποθετικά. Τότε θα πλησιάσουμε αυτό που λέγεται «επιστημονικά αποδεκτό».

Τι ακριβώς συζητείται στη χώρα μας τις τελευταίες μέρες για τον Covid - 19.

 

Αυξήθηκαν τα κρούσματα από τον Covid - 19.

-Κάποιοι θα πουν: Ναι αλλά αυξήθηκε και ο αριθμός των test, «τόσα ήταν και πριν»..

 

Ναι αλλά αυξήθηκε και ο αριθμός των ανθρώπων που έφυγαν από κοντά μας αλλά και των διασωληνωμένων.

 Αυτά όμως τα στοιχεία ΔΕΝ έχουν σχέση με τον αριθμό των test.

 

Τι είναι τελικά ο Covid – 19;

-Έλα μωρέ. Κάτι σαν τη γρίπη. Απλά υπερβάλουμε. Υπάρχουν λόγοι για αυτό.

 Μήπως να μάθω και εγώ τους λόγους;

 

Αργήσαμε να πάρουμε μέτρα σε αυτό το δεύτερο κύμα.

Α, να καταλάβω και εγώ. Δηλαδή το Βέλγιο με παρόμοιο πληθυσμό με εμάς και 11.789 κρούσματα, 112 νέους θανάτους και 1.223 στην εντατική χθες (2 Νοε, 2020) και η Αυστρία με 2,5 εκατομμύρια λιγότερους κατοίκους και αντίστοιχα 4.135, 29 και 336 χειρίστηκαν καλύτερα το θέμα; Έτσι; 

Πηγή: https://www.worldometers.info/coronavirus/

 

Εμείς φταίμε που δεν ακούμε.

Δηλαδή η προηγούμενη αναφορά αυτό σας κάνει να καταλάβετε;

 

Όλα είναι παραμύθια.

Ενδιαφέρουσα άποψη! Αναρωτιέμαι όμως για τον αν μια βόλτα στο νεκροτομείο θα διατηρήσει το «παραμυθένιο» στοιχείο της.

 

Γιατί από τη γρίπη κάθε χρόνο δεν χάνονται άνθρωποι;

Φυσικά και ναι. Αυτό όμως αναιρεί το γεγονός ότι KAI από τον Covid – 19 έχουμε απώλειες ζωών;

 

Άσε μας μωρέ. Εγώ δεν φοράω μάσκα, δεν κρατάω αποστάσεις και θα μαζεύω τους φίλους μου σπίτι μου.

Και εγώ μπορεί να το έκανα ανά περίπτωση αν ζούσα μόνος μου ή στην κορυφή ενός βουνού με τους φίλους μου,.

Ξέρεις όμως κάτι. Μπορεί επίσης να θέλω να ακούω δυνατά την αγαπημένη μου μουσική στις 2 τα ξημερώματα. Κάποιο κομμάτι όμως του μέσα μου μου λέει θα «ενοχλείς» τους δίπλα.

Φαντάζομαι βέβαια να συμφωνούμε στο ότι άλλο είναι να «ενοχλείς» τον διπλανό και άλλο είναι να συμμετέχεις στην πιθανή «επιβάρυνση της υγείας του».

 

Κλείνοντας

Καλά κάνουμε και έχουμε τις απόψεις μας. Όμως πριν τις εκφράσουμε ας ελέγξουμε αν βασίζονται σε «πραγματικά» δεδομένα.

Και φυσικά η πολυφωνία είναι απαραίτητο συστατικό της δημοκρατικής κοινωνίας. Με μια διαφορά όμως φίλοι μου. Η «φωνή» να μην υποστηρίζεται από ένα «δεν ξέρω».

Coronavirus (Covid-19): Αντιμέτωποι με μια διαφορετική ύφεση

/0 Comments/in , /by

Σε αυτή την πολύπλευρη κρίση που δημιούργησε ο Covid-19 η σκέψη μας έπρεπε να κάνει μια ιεράρχηση αναγκών. Και η πρώτη και περισσότερο σημαντική ανάγκη δεν ήταν να ασχοληθούμε με την ύφεση αλλά με την «περιφρούρηση» της ανθρώπινης ζωής.

Σήμερα η προσπάθεια του ιού να κερδίσει (σε μεγάλη κλίμακα) την ύπαρξή μας εμφανίζεται να υποχωρεί. Αυτό είναι το χρονικό σημείο για το δεύτερο σε προτεραιότητα τομέα διοχέτευσης της σκέψης μας – και αυτός είναι της οικονομίας.

Οι παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες από την ύφεση

Η παγκόσμια κοινότητα άμεσα – και με καθυστέρηση σε ορισμένες χώρες - επέβαλε lockdown στους περισσότερους τομείς του παραγωγικού και όχι μόνο ιστού. Αναμφίβολα επηρεάστηκε αρνητικά το εισόδημα που βέβαια (εκτός άλλων) μεταφράζεται και σε μείωση της κατανάλωσης.

Κατά συνέπεια η συρρίκνωση της οικονομίας ήταν αναμενόμενη. Μια νέα ύφεση εμφανίζεται.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε τις εκτιμήσεις του Oxford Economics για μείωση του παγκόσμιου Α.Ε.Π κατά περίπου 3 % σε ετήσια βάση για το 2020.  Πρόσθετα η αναφορά του CNBC με στοιχεία που ανακοίνωσε η Κίνα σύμφωνα με τα οποία η οικονομία της συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του έτους κατά 6,8% (σε ετήσια βάση) του ΑΕΠ. 

Είναι σημαντικό να προσέχουμε ότι οι περισσότερες από τις εκθέσεις αναφέρονται στο 1ο και 2ο τρίμηνο του 2020.

Το κράτος παρεμβαίνει στην αγορά

Η κρατική παρέμβαση δήλωσε παρούσα διοχετεύοντας στην αγορά αρκετά δις ευρώ ή τρις δολάρια. Μια απαραίτητη κίνηση στην προσπάθεια σταθεροποίησης των έντονων κλυδωνισμών  που δέχτηκαν όλες οι βασικές οικονομικές μονάδες.

Οι τρόποι χρηματοδότησης ήταν διαφορετικοί όπως και το κόστος εξυπηρέτησής τους. Με κάποιους θα συμφωνήσουμε, με άλλους όχι.

Είναι απόφαση της εκάστοτε εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής να επιλέξει το πως η οικονομία θα «δανείσει» την ίδια την οικονομία. Τρόποι υπάρχουν πολλοί - μέσω έκδοσης ομολόγων, μέσω νέων πιστωτικών γραμμών από τον ESM (για την ΕΕ) ή μέσω προσφοράς νέου χρήματος, κ.α.

Πρέπει να σταθμιστούν οι συνέπειες της κάθε πολιτικής. Και το βασικό ερώτημα είναι: Αύξηση χρέους ή πιθανή εμφάνιση πληθωρισμού λόγω εμφάνισης «νέου» χρήματος;

Στην Ευρώπη οι περισσότερο πληγείσες χώρες επιθυμούν την μεγαλύτερη δυνατή ομαδοποίηση (αμοιβαιοποίηση) του χρέους - και εδώ παρατηρείται η άρνηση κυρίως της Γερμανίας στην έκδοση ενός ευρωομολόγου. Με άλλα λόγια η «ενωμένη» Ευρώπη δεν επιθυμεί και «ενιαίο» κόστος δανεισμού!

Προς αυτή την κατεύθυνση δεν θα θέλαμε να δούμε τις φτωχές χώρες να δανείζονται από «ταμεία» με κόστος χρήματος ιδιαίτερα μεγαλύτερο από τα αρνητικά επιτόκια με τα όποια έγινε η χρηματοδότηση των ταμείων.

Αναφερόμαστε σε υγειονομική κρίση και όχι σε κρίση κακής διαχείρισης των οικονομικών.

Μέσα σε αυτό το οικονομικό σκηνικό δεν λείπουν οι αλληλοκατηγορίες μεταξύ των ισχυρών, ούτε ασφαλώς οι θεωρίες συνωμοσίας. Αναμενόμενα και αυτά!

 

Οι συγκρίσεις με την ύφεση που προκλήθηκε από τις κρίσεις του 1929 και 2008

Στην αρθρογραφία των ημερών γίνεται σύγκριση της τωρινής κρίσης με τις αντίστοιχες που γνώρισε η παγκόσμια οικονομία το 1929  και 2008. Και σύμφωνα με κάποιες απόψεις οι οικονομικές συνέπειες θα είναι ανάλογες ή και χειρότερες. Σύμφωνα με το BBC το ΔΝΤ (IMF) χαρακτηρίζει αυτή την κρίση τη χειρότερη μετά την μεγάλη ύφεση της 10ετίας του 1930.

Η δική μας άποψη δεν θα συμφωνήσει με τις παραπάνω αναφορές και οι λόγοι της διαφωνίας μας είναι αρκετοί.

Το περιβάλλον της μεγάλης ύφεσης του 1929 και 2008

Αρχικά να θυμίσουμε ότι υπάρχουν ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες της οικονομίας που μπορούν να την οδηγήσουν στην ύφεση. Και η σημερινή κρίση ανήκει στην δεύτερη κατηγορία παραγόντων αντίθετα με εκείνες του 1929 (Ξεκίνησε από το Χρηματιστηριακό κραχ στις Η.Π.Α) και 2008 (κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος Lehman Brothers) που δημιουργήθηκαν από μηχανισμούς της ίδιας της οικονομίας.

Πιο συγκεκριμένα το 1929 βρίσκει την πλειοψηφία των πολιτών και επιχειρήσεων της Αμερικής υπερχρεωμένες από τη σύναψη δανείων τα οποία διοχετεύουν στο Χρηματιστήριο. Και βέβαια η «φούσκα» των υπερτιμημένων μετοχών κάποια στιγμή έσπασε. Οι συνέπειες είναι γνωστές όχι μόνο για τις Η.Π.Α αλλά και για την παγκόσμια οικονομία με την μεγάλη ύφεση (Great Depression) που ακολούθησε για τα επόμενα σχεδόν 10 χρόνια.

Το 2008 το χρηματικό ίδρυμα Lehman Brothers πληρώνει το τίμημα της αλόγιστης διαχείρισης που αφορά τα στεγαστικά δάνεια αλλά και τα τοξικά ομόλογα. Μια νέα «φούσκα» είχε πάλι σπάσει που οδήγησε και πάλι σε μια παγκόσμια πολυετή κρίση.

Οι διαφορές με τη σημερινή ύφεση (2020)

Σήμερα 2020 το χτύπημα στην οικονομία έρχεται από ένα ιό. Και ασφαλώς αυτό το γεγονός δεν σχετίζεται με την εμφάνιση μιας νέας «φούσκας» που δημιουργήθηκε από λανθασμένη οικονομική διαχείριση.

Τα διαφορετικά αίτια εμφάνισης των κρίσεων στην οικονομία ασφαλώς διαφοροποιούν τόσο τα μέσα όσο και τον απαιτούμενο χρόνο αντιμετώπισής τους.

Η άποψή μας για τη σημερινή ύφεση και αναφορικά με το μέγεθος και την έντασή της παραμένει η ίδια. Δύο είναι οι καθοριστικοί παράγοντες. Το πότε θα βγουν στην κυκλοφορία το εμβόλιο και φάρμακα αντιμετώπισης του ιού και ο περιορισμός της διασποράς του.

Αναφορικά με το rebound της οικονομίας εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι θα είναι έντονο αν υπάρξει θετική εξέλιξη στους παραπάνω παράγοντες. Σχετική η εκτίμηση του ΔΝΤ: «IMF expects global growth to rebound to 5.8% next year if the pandemic fades in the second half of 2020».  Πηγή: https://www.bbc.com/news/business-52273988

Οι οικονομικές συνέπειες της Ελλάδος από την ύφεση

Η φτωχή Ελλάδα, το απείθαρχο παιδί της Ευρώπης, παραδίδει μαθήματα οργάνωσης, προγραμματισμού, ελέγχου και πειθαρχίας!  Μεγάλη μερίδα του τύπου και των διανοούμενων ανά τον κόσμο αναφέρονται με κολακευτικά λόγια για τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας από τη χώρα μας.

Πίσω από το λεκτικό χαρακτήρα αυτής της παγκόσμιας αναγνώρισης βρίσκεται το ισχυρό χαρτί που δεν πρέπει να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο. Και αυτό σχετίζεται με την αλλαγή της οπτικής που μας παρατηρούν αλλά και με τη συνειδητοποίηση από εμάς τους ίδιους των πραγματικών δυνατοτήτων μας.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τις οικονομικές συνέπειες της αναγκαστικής καραντίνας της αγοράς η σκέψη μας προχωράει στο αύριο. Και σε αυτή την κοντινή μέρα διακρίνουμε τη δυνατότητα ενός μικρού κράτους να μεγαλώσει μέσα από τη  θλιβερή εμπειρία του Κορωνoϊού (Covid-19)!

Η Ελλάδα στο αύριο

Η χώρα διαψεύδοντας τον εαυτό της συνειδητοποιεί πολλά στοιχεία για την πραγματική ταυτότητά της.

Ναι, διαθέτει ικανότατους ανθρώπους για θέσεις κλειδιά. Ναι, ένα διαλυμένο από την προηγούμενη οικονομική κρίση σύστημα υγείας ανταπεξέρχεται πολύ ικανοποιητικά στην υγειονομική βόμβα που προέκυψε. Ναι, το επίπεδο των επιστημόνων της βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο. Ναι, προσαρμόζεται πολύ γρήγορα σε νέες μορφές εργασίας που απότομα εμφανίζονται. Ναι, προγραμματίζει έγκαιρα ένα πλάνο δράσης. Ναι, η πλειοψηφία ακολουθεί τον προγραμματισμό.

Παράγοντες που πρέπει να προσέξουμε

Μετά τα πρώτα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης του πληθυσμού και βέβαια με το κόστος που αυτά συνεπάγονται θα πρέπει να αξιολογήσουμε πολύ σοβαρά τα παρακάτω:

  • Όταν ο κορωνοϊός θα είναι παρελθόν ας αναλογιστούμε την έκρηξη της τουριστικής δραστηριότητας που θα παρατηρηθεί. Ήδη ξένοι tour operators στρέφουν τους πελάτες τους προς μια από τις ασφαλέστερες για υγειονομικούς λόγους χώρα. Να θυμηθούμε ότι ο τουρισμός συμμετέχει στο περίπου 25 % του Α.Ε.Π της χώρας μας.
  • Τα μέτρα διατήρησης ικανοποιητικής απόστασης μεταξύ των ατόμων που θα υπάρξουν μετά το άνοιγμα των καταστημάτων, χώρων παροχής εκπαίδευσης και γενικά υπηρεσιών, χώρων εστίασης, café ή bar ασφαλώς θα μειώσουν την παρουσία πελατών, άρα και τον τζίρο των επιχειρήσεων.

Η άποψή μας είναι ότι αυτό θα είναι προσωρινό. Δεν θα αργήσει η στιγμή της ολικής άρσης των εν λόγω περιορισμών. Και αυτό γιατί - ακούγοντας τους ειδικούς - καταλαβαίνουμε ότι η στιγμή του πλήρους ελέγχου του ιού (λόγω ανακάλυψης φαρμάκων, εμβολίου ή απόκτησης ανοσίας) δεν θα είναι μακριά.

Ανεξάρτητα από αυτό μια ενδεχόμενη μείωση των φορολογικών συντελεστών ίσως αποτελέσει κίνητρο για το άνοιγμα νέων επιχειρήσεων που θα θελήσουν να μπουν στην αγορά διεκδικώντας μερίδιο αυτής. Οι πελάτες θα είναι «εδώ» και ορισμένοι από αυτούς ίσως προτιμούν την ποιότητα της απόστασης έναντι της ποσότητας του συνωστισμού.

  • Οι νέες μορφές εργασίας - όπως για παράδειγμα η τηλεργασία - αναμφίβολα θα δημιουργήσουν (προσωρινά) διαρθρωτική ανεργία. Όμως μια σύγχρονη κοινωνία μεταβάλλεται. Επομένως η απόκτηση ικανοτήτων από το εργατικό δυναμικό απαραίτητων για να «αντιμετωπιστούν» οι νέες ανάγκες δεν μπορεί να αγνοηθεί.
  • Η σημερινή συρρίκνωση του εισοδήματος δεν θα πρέπει να μας οδηγήσει στο αύριο στην υιοθέτηση «ανορθόδοξων» τρόπων για να κερδίσουμε αυτό που χάσαμε. Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας μακροχρόνια δεν λειτουργούν υπέρ μας. Και είναι η ώρα να «ξεφύγουμε» από τέτοιου είδους κοντόφθαλμες λογικές. 
  • Οι κομματικές αντιπαραθέσεις αργά ή γρήγορα θα εμφανιστούν. Είναι αναμενόμενο κάτι τέτοιο όσο πλησιάζουμε προς το τέλος του υγειονομικού προβλήματος. Ελπίζουμε αυτή τη φορά να είναι εποικοδομητικές και όχι ψηφοθηρικές.

Επίλογος

Η ανθρωπότητα με την εμφάνιση του Κορωνοϊού (Covid-19) γνώρισε άλλη μια πανδημία. Το θλιβερό αποτέλεσμα της απώλειας ανθρώπινων ζωών πρέπει να μας κάνει σοφότερους. Και αυτή η νέα σοφία αφορά πολλές πλευρές του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε την «ωραία ζωή».

Οι δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις από την ύφεση γρήγορα μπορούν να αποκατασταθούν αν συνειδητοποιήσουμε την αποτελεσματικότητα της συλλογικής - ενιαίας δράσης.

Οι προσπάθειες κτισίματος ηγετικής φυσιογνωμίας που δυστυχώς πάντα έπονται παρόμοιων καταστάσεων αποβλέπουν σε μια οικειοποίηση του «καλού». Μια τέτοια προσέγγιση προσδίδει σε αυτό μια  «ιδιόρρυθμη» έννοια που δεν συνάδει με το γενικό καλό.

Οι σκέψεις μας (προσωρινά) σταματούν αναφέροντας τη ρήση του Φρίντριχ Νίτσε:

«ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό»

Το απότομα πέρασμα στην εξ αποστάσεως διδασκαλία

/0 Comments/in , /by

Και έτσι απροειδοποίητα μια μέρα του Μαρτίου 2020  η κιμωλία «μετονομάστηκε» σε mouse, ο πίνακας σε οθόνη και τα θρανία σε αναπαυτικά καθίσματα. Δεν έφτανε όμως μόνο αυτό. Η τάξη άλλαξε «έδρα» και μεταφέρθηκε στο σπίτι. Η διδασκαλία απέκτησε μια νέα μορφή αυτή την εξ αποστάσεως.

Τι χάθηκε από την διδασκαλία όπως την ξέραμε

Μάλλον όλοι θα συμφωνήσουμε ότι η φυσική παρουσία του πομπού με τον δέκτη βελτιώνει την επικοινωνία. Αυτή η αμεσότητα επιτρέπει στα μηνύματα να είναι περισσότερο σαφή και κατανοητά.

Η παρουσία στην  τάξη και ανεξάρτητα από το βαθμό διάσπασης της προσοχής του καθενός μας «αναγκάζει» συχνά σε μεγαλύτερη συγκέντρωση. Συγχρόνως όμως η ομαδική παρουσία δημιουργεί «ενδιαφέρον» για το τι κάνει ο διπλανός μας. Ναι, αλλά υπάρχει και ο καθηγητής του οποίου οι ικανότητες μπορούν να σταματήσουν την εκδήλωση του (στην περίπτωση αυτή) ενοχλητικού «ενδιαφέροντος».

Η δυνατότητα ελέγχου της δουλειάς του μαθητή είναι άμεση. Αρκούν μόλις 2- 3 βήματα για να ολοκληρωθεί.

Η απάντηση σε μια ερώτηση - την ώρα την ώρα του μαθήματος - δεν έχει την βοήθεια του «κοινού». Όπου το κοινό σε αυτή την περίπτωση είναι το βιβλίο ή οι προηγούμενες σημειώσεις μου.

Και βέβαια αυτή η ομαδική παρουσία επιτρέπει στον καθηγητή να «κλέψει» 5 λεπτά από τα 50 του μαθήματος για να τα διοχετεύσει «αλλού».  Σε αυτό το απαραίτητο «αλλού» που σχετίζεται με την ανθρώπινη επικοινωνία. Και η προσέγγιση του μαθητή πρέπει να γίνεται σε πολλά επίπεδα

Η διδασκαλία μπροστά στην οθόνη

Μια νέας μορφή διδασκαλία.  Διαλέξαμε μια από τις πολλές πλατφόρμες, ενώσαμε τις οθόνες του υπολογιστή ή του κινητού μας και φτιάξαμε αυτή την χωρίς με αυστηρά «γεωγραφική» έννοια τάξη.

Ο καθηγητής κάνοντας μια κοινοποίηση της οθόνης του στους μαθητές «εμφανίζει» τον πίνακα της τάξης! Ταυτόχρονα η δυνατότητα παρέμβασης με την έννοια της ανάλυσης, διόρθωσης, συμπλήρωσης, μετακίνησης καμπυλών σε ένα διάγραμμα υπάρχει και από τους δύο (καθηγητή και μαθητές).

Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως είναι και πιο εύκολο γιατί τώρα αντί να σβήσει κάτι που δεν θέλει, να χρησιμοποιήσει άλλο χρώμα ή να υπογραμμίσει αυτό γίνεται μόνο με το πάτημα ενός (του ανάλογου) πλήκτρου.

Η δύναμη της εικόνας γίνεται περισσότερο έντονη.

Βέβαια όλα αυτά προϋποθέτουν για τον καθηγητή την αλλαγή  του υλικού αλλά και της σκέψης του ώστε να προσαρμοστούν στη νέα μορφή – δεδομένα διδασκαλίας. Αυτό δεν είναι εύκολο και απαιτεί χρόνο.

Οι μαθητές από τη μεριά τους εάν έχουν κλειστή την κάμερα τους στερούν από τον καθηγητή να αντιληφθεί το βαθμό συγκέντρωσής τους αλλά και να μεταφράσει τη γλώσσα του σώματος. Και αυτό το δεύτερο είναι πολύ σημαντικό γιατί από μια αντίδραση του προσώπου πολλές φορές «ακούς» αυτό που ο άλλος αρνείται ή ντρέπεται να εκφράσει.

Κλείνοντας τις σκέψεις μας

Η εμφάνιση του κορωνοϊού (covid-19)  μας ανάγκασε σε μια απότομη αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας. Και οι αλλαγές που (αναγκαστικά) συντελούνται  σε μικρό χρονικό διάστημα πάντα δημιουργούν προβλήματα – τουλάχιστον στα πρώτα στάδια εφαρμογής τους.

Αυτή η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να κρατήσει για καιρό. Ενδεχομένως κάποιοι την προτιμήσουν ακόμα και όταν έχουν την δυνατότητα επιλογής. Άλλοι πάλι όχι.

Ανεξάρτητα από τη γνώμη του καθενός οι όποιες αλλαγές που συντελούνται σπάνια έχουν μόνο θετικά στοιχεία.

Η κοινωνία όμως αλλάζει και ο τρόπος που θα καλυφθούν οι ανάγκες μας πρέπει να ακολουθήσει την νέα της μορφή.

Αν αυτή η (βίαια) εμφανισθείσα νέα διδασκαλία θα βοηθήσει περισσότερο στη μεταφορά της γνώσης εξαρτάται πρωτίστως από  εμάς στους καθηγητές.  Και αυτό δεν δικαιούμαστε να μη το αντιληφθούμε.

Κορωνοϊός: Η οικονομία στο τώρα και στο αύριο

/0 Comments/in , /by

Κορωνοϊός, Covid-19!  Ένας απρόσκλητος εξωγενής της οικονομίας παράγοντας που της αλλάζει την πορεία και την βυθίζει στην ύφεση. Οι οικονομολόγοι ανά την υφήλιο αναφέρονται στις συνέπειές του.  Μείωση του Α.Ε.Π σε συγκεκριμένα ποσοστά https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-13/how-much-coronavirus-could-hurt-gdp κάτι που σημαίνει και μείωση του εισοδήματος. Αύξηση της ανεργίας και πόσα άλλα.

Έτσι «απότομα» μια νέα οικονομική (και όχι μόνο) ζωή.

Φωτογραφίζοντας την Οικονομία στο σήμερα

Πριν από οτιδήποτε είναι διάχυτος  ο φόβος ή τουλάχιστον η ανησυχία. Το άγνωστο αύριο που ο Κορωνοϊός το προβάλλει στη ίδια την ύπαρξη της ζωής και σε δεύτερο χρόνο στην «ποιότητά» της.

Η κατανάλωση μειώνεται δραματικά και περιορίζεται σε προϊόντα που αφορούν τη σίτιση, την καθαριότητα και την υγεία. Συζήτηση για άλλους τομείς δεν υπάρχει. Ο περιορισμός του εισοδήματος αλλά και το κλείσιμο των καταστημάτων δικαιολογεί απόλυτα την προηγούμενη συμπεριφορά.

Η προσφορά και η παραγωγή με τη σειρά τους «ακολουθούν» τους προηγούμενους και μόνο τομείς στους οποίους εκδηλώνεται ζήτηση ή και προσαρμόζονται σε αυτούς. Θέσεις εργασίας χάνονται. Καταστήματα παραμένουν κλειστά.

Το κράτος θυμάται τον John Maynard Keynes https://www.britannica.com/biography/John-Maynard-Keynes και παρεμβαίνει έντονα στην οικονομική ζωή. Επιδόματα, επιδοτήσεις, χρονική μετάθεση των φορολογικών υποχρεώσεων, κ.α. Μια μεγάλη αύξηση των δημοσίων δαπανών η οποία βέβαια αργότερα θα πρέπει να «επιστραφεί» με κάποιο τρόπο στα δημόσια ταμεία.

Αναμφίβολα λοιπόν μια νέα και απότομη ύφεση χαρακτηρίζει το σήμερα της οικονομίας.

Το αύριο όμως πάντα υπάρχει

Δεν είναι η πρώτη πανδημία που γνωρίζει ο πλανήτης μας και παρά τις τραγικές συνέπειες των προηγουμένων η επόμενη μέρα πάντα υπήρχε. http://econtopia.gr/coronavirus-covid-19-panta-iparxei-ena-meta/

Πέραν της κοινωνικής διάστασης σήμερα αναφερόμαστε σε ένα παγκόσμιο, έντονο και απότομο οικονομικό κραχ. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι η διάρκειά του δεδομένου ότι αυτή θα εξαρτηθεί από τους επόμενους δύο βασικούς (κατά τη γνώμη μας) παράγοντες που σχετίζονται με τον νέο ιό.

  1. Πόσο και πότε θα περιοριστεί η διασπορά του Covid-19. Υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία που εμφανίζουν τον ρυθμό εξάπλωσης της νόσου να περιορίζεται. http://econtopia.gr/coronavirus-covid-19-oi-exelixeis-twn-megethwn/
  2. Πότε θα ανακαλυφθούν τα κατάλληλα φάρμακα και το εμβόλιο αντιμετώπισής του. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα κινείται με ταχύτατους ρυθμούς προς αυτή την κατεύθυνση.

Η νέα μέρα

Για να φανταστούμε λοιπόν ότι ξυπνάμε μια μέρα (ελπίζουμε σύντομα) και μας ανακοινώνεται ότι o Κορωνοϊός «έχει απέναντί του» το εμβόλιο!

Από μόνο του σαν άκουσμα μετατρέπει σε ελάχιστο χρόνο την ψυχολογία από αρνητική σε θετική. Ο φόβος υποχωρεί και ο οραματισμός της the day after «απελευθερώνεται» από τα θλιβερά συμβάντα της προηγούμενης.

Η θετική ψυχολογία περνάει άμεσα και στην οικονομία

Δεν είναι μόνο τα δισεκατομμύρια που θα μπουν στα ταμεία από τις πωλήσεις του εμβολίου και φαρμάκων. Αυτό είναι μόνο το έναυσμα.

Η κάθε παραγωγική δραστηριότητα ενεργοποιείται άμεσα στην προοπτική των νέων απαλλαγμένων από τον ιό ημερών. Οι συντελεστές παραγωγής πλεονάζουν οπότε η αξιοποίησή – χρησιμοποίησή τους είναι κάτι εύκολο. Σαν αποτέλεσμα, το εισόδημα (επιχειρήσεων και καταναλωτών) αυξάνεται.

Η αύξηση του εισοδήματος ενεργοποιεί την κατανάλωση με αποτέλεσμα την εμφάνιση αυξημένης ζήτησης για όλα εκείνα τα αγαθά – υπηρεσίες που προηγούμενα είχαμε στερηθεί.

Και αυτή η αντίδραση - προσφοράς και ζήτησης - θα είναι έντονη. Ο πρώτος λόγος είναι ότι θα έχει «εξαφανιστεί» το πρόβλημα και ο δεύτερος ότι επίσης έντονη ήταν και η συμπίεση αυτών των μεγεθών. Και αυτοί οι δύο λόγοι θα «δράσουν» συνδυαστικά.

Κλείνοντας τις σκέψεις μας για το πως ο Κορωνοϊός θα επηρεάσει την οικονομία

Η τωρινή συρρίκνωση της οικονομίας δεν αφορά ένα ή κάποια κράτη αλλά την παγκόσμια οικονομία. Αυτό με κάποια έννοια «ελαφρύνει» ως προς τους τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης τη θέση μεμονωμένων κρατών, όπως για παράδειγμα της Ελλάδος.

Πιστεύουμε ότι όσο βιαία εμφανίστηκαν οι οικονομικές συνέπειες από τον Covid-19 τόσο απότομο θα είναι και το come back της οικονομίας.

Αυτή όμως η επιστροφή στην ανάπτυξη θα εξαρτηθεί άμεσα από τους προαναφερθέντες λόγους: Μείωση της διασποράς του ιού και ανακάλυψης εμβολίου για την αντιμετώπισή του.

Η οικονομία «μπορεί» πάντα να αντιμετωπίζει τους εξωγενείς παράγοντες. Αυτή τη φορά η μεγάλη ανάπτυξη της έρευνας άλλων επιστημών (Ιατρικής, Βιολογίας) αλλά και της τεχνολογίας θα της προσφέρουν τη λύση.

Οι ευχές μας είναι τρεις:

Σύντομη έλευση της «νέας» μέρας όπου ο Κορωνοϊός θα είναι πίσω μας. Επιλογή των «κατάλληλων» τρόπων από την οικονομική πολιτική για την επιστροφή στην κανονικότητα. Αναθεώρηση προς το καλύτερο από όλους εμάς του σκεπτικού που αντιλαμβανόμαστε την «ωραία ζωή».

Covid-19 (Coronavirus): Οι ελπιδοφόρες εξελίξεις των μεγεθών

/0 Comments/in , /by

 Στις 29 Μαρτίου με το άρθρο μας (Coronavirus (Covid-19). Αναφορά στις μεταβολές) και χωρίς να παραγνωρίζουμε το γεγονός της θλιβερής κατάστασης αλλά παρατηρώντας την τάση των μεταβολών στα στοιχεία που σχετίζονται με τον ιό Covid - 19 εκφράσαμε μια αισιοδοξία για την πορεία της νόσου στη γείτονα χώρα της Ιταλίας.

 

Ημερήσιες ποσοστιαίες μεταβολές κρουσμάτων του ιού Covid-19

Με ικανοποίηση παρατηρούμε ότι ο ρυθμός μεταβολής του αριθμού των κρουσμάτων και θανάτων σήμερα επιβεβαιώνει την προηγούμενη αισιόδοξη εκτίμηση.

Στα παρακάτω Διαγράμματα 1 και 2 εμφανίζονται αντίστοιχα οι ποσοστιαίες μεταβολές των κρουσμάτων και θανάτων. Τα πρωτογενή αριθμητικά στοιχεία συγκεντρώνονται  ημερησίως στις 20: 00 GMT time από το https://www.worldometers.info/coronavirus/

Διάγραμμα 1

Coronavirus (Covid-19). Ιταλία. % Μεταβολή κρουσμάτων. Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

 

Διάγραμμα 2

Coronavirus (Covid-19). Ιταλία. % Μεταβολή θανάτων Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

 

Γίνεται φανερό ότι (εκτός απρόοπτης εξέλιξης) έχουμε περάσει στη φάση της μείωσης του ρυθμού αύξησης των υπό συζήτηση μεγεθών κάτι που σημαίνει ότι (ελπίζουμε) σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο να αναφερόμαστε σε μείωση των μεγεθών μέχρι και τη ζώνη του μηδενισμού αυτών.

Παρόμοια εικόνα εμφανίζει η Ισπανία (με χρονική καθυστέρηση) όπως και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε παγκόσμιο επίπεδο (Διάγραμμα 3) αν και χρειαζόμαστε μεγαλύτερο αριθμό ημερών.

Διάγραμμα 3

Coronavirus (Covid-19). World. % Μεταβολή κρουσμάτων.Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

Συμπεράσματα την πορεία του Covid-19

Αν μπορούμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα για την πορεία της νόσου - χωρίς ασφαλώς να είμαστε επιδημιολόγοι – θα καταλήγαμε στο παρακάτω:

  1. Οι χώρες που επέβαλαν σχετικά νωρίς τα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας περιόρισαν την διασπορά του ιού στον πληθυσμό με αποτέλεσμα από ένα χρονικό σημείο και μετά να μειώνεται ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων.
  2. Το ενδεχόμενο αυτή η μείωση να οφείλεται σε λιγότερα test δεν θα μας βρει σύμφωνους γιατί ταυτόχρονα με την μείωση του ρυθμού αύξησης των κρουσμάτων παρατηρείται και αντίστοιχη μείωση του ρυθμού αύξησης των θανάτων.
  3. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν ο βαθμός επιβράδυνσης των θανάτων οφείλεται σε περισσότερο αποτελεσματικές (έναντι των πρώτων ημερών) μεθόδους αντιμετώπισης του ιού ή με τη χορήγηση περισσότερο κατάλληλων φαρμάκων. Σε οποιαδήποτε περίπτωση το θετικό αποτέλεσμα είναι το σημαντικό και αυτό μας ενδιαφέρει.
  4. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας και αυτό δεν μεταφράζεται στη σκέψη μας σαν εφησυχασμός αλλά σαν ανάγκη για διατήρηση υπεύθυνης ατομικής και ομαδικής συμπεριφοράς.

Με την ευχή η επομένη αναφορά μας να μας βρει όλους με υγεία και ακόμα περισσότερο κοντά στη στιγμή που όλα αυτά θα ανήκουν στο παρελθόν.

Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/

Tables: http://econtopia.gr/ - Manolis Anastopoulos

Covid-19, Coronavirus: VIDEO - Αναφορά μόνο σε αριθμούς ή στην ημερήσια μεταβολή τους;

/0 Comments/in , /by

Η πανδημία που προκάλεσε ο Covid-19 μέχρι σήμερα (29 Μαρτίου 2020) ολοένα και εξαπλώνεται ανά την υφήλιο.

Σε αυτή την δύσκολη περίοδο η πλειοψηφία έχει υιοθετήσει τα μέτρα προστασίας και περιορισμού της περαιτέρω διασποράς του ιού. Μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί και έχουν επιβληθεί από το κράτος με γνώμονα την υγεία του πληθυσμού.

Αναμφίβολα οι περισσότεροι με αγωνία περιμένουμε τις καθημερινές ανακοινώσεις που σχετίζονται με στοιχεία εξέλιξης της νόσου. Στοιχεία για τα νέα κρούσματα, τους θανάτους, τα άτομα που ανάρρωσαν (κάτι που δεν ακούμε πάντα). Πρόσθετα όμως και τις συγκρίσεις αυτών των «αριθμών» με τα αντίστοιχα άλλων χωρών (σε αναλογία με τον πληθυσμό).

 

Αριθμοί ή η μεταβολή τους για τον Covid-19

Η «απλή» αναφορά ενός αριθμού χωρίς ταυτόχρονη επισήμανση επί ποιου συνόλου αναφέρεται δίνει μικρή και δύσκολα αντιπροσωπευτική εικόνα της πραγματικότητας (http://econtopia.gr/coronavirus-covid-19-kata-poso-i-arithmitiki-kai-mono-anafora-sta-ddomena-mas-dinei-tin-pliroforisi-pou-tha-thelame/).

Αν για παράδειγμα μαθαίνουμε ότι σε μια σειρά 3 ημερών τα νέα κρούσματα ήταν 1300, 1520 και 1680 αντίστοιχα, αυτό που καταλαβαίνουμε είναι ότι ασφαλώς αυξάνονται. Αυτή όμως  η αύξηση είναι αναμενόμενη εφόσον βρισκόμαστε στην φάση εξάπλωσης της νόσου.

Εκείνο που περισσότερο μας ενδιαφέρει είναι να παρατηρήσουμε την ημερήσια (οριακή) μεταβολή των αριθμών (κρουσμάτων, θανάτων και άλλων δεδομένων). Έτσι θα εντοπίσουμε το πότε ενδεχομένως φτάνουμε στο peak ώστε στη συνέχεια να οδηγηθούμε στην πολυπόθητη μείωση.

Στο συνημμένο VIDEO γίνεται προσπάθεια να εμφανίσουμε τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ αριθμητικής (και μόνο) παρουσίασης των στοιχείων για τον νέο ιό έναντι της παρακολούθησης της μεταβολής αυτών των στοιχείων. Πηγή για τα πρωτογενή στοιχεία https://www.worldometers.info/coronavirus/

<>

Σκοπός αυτή της παρουσίασης δεν είναι να «ωραιοποιήσει» την παγκόσμια κατάσταση που ζούμε λόγω του Covid-19. Είναι να μας προσφέρει μια κατά τη γνώμη μας περισσότερο αντιπροσωπευτική εικόνα.

Ανεξάρτητα από τους λόγους που αιτιολογούν την ποιότητα της πληροφόρησης που μας προσφέρεται, καθήκον όλων μας είναι να συμμορφωνόμαστε με τα εκάστοτε μέτρα που λαμβάνονται από το κράτος για την προστασία της δημόσιας υγείας. Επί του παρόντος δεν είμαστε πιο «έξυπνοι» από τον Covid–19.

Covid-19 (Coronavirus): Πάντα υπάρχει ένα μετά

/0 Comments/in , /by

Εδώ και ένα μήνα ανακοινώθηκε το πρώτο κρούσμα του ιού Covid-19 στην Ελλάδα. Είναι συγχρόνως λυπηρό και αναμενόμενο όσο περνάει ο χρόνος και διασπείρεται ο ιός στον πληθυσμό να αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων, των εισαγωγών στα νοσοκομεία, των θανάτων, αλλά (εύχομαι) των ατόμων που ανάρρωσαν.

Όλοι μας βέβαια ελπίζουμε ότι αυτή η διαδικασία μετάδοσης του ιού να σταματήσει σύντομα.

Το σημαντικό (για εμένα) δεν είναι να παρακολουθούμε τους αριθμούς αλλά την ποσοστιαία μεταβολή τους ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.

Θα μπορούμε τότε να καταλάβουμε το ρυθμό εξάπλωσης αλλά και να εντοπίσουμε το χρονικό σημείο όπου θα αρχίσει να μειώνεται ο ρυθμός αύξησης.

Σε επόμενο στάδιο αυτό που θέλουμε να παρατηρήσουμε - όπως αναφέρουν οι ειδικοί -  είναι μια μικρή μεταβλητότητα των παραπάνω μεγεθών (σταθεροποίησή τους) ώστε να οδηγηθούμε αργότερα σε αυτό που όλοι ευχόμαστε, δηλαδή στη μείωσή τους.

Η εξέλιξη της παραπάνω καμπύλης δεν θα είναι ομαλή. Θα υπάρχουν ημέρες με σημαντικές διακυμάνσεις ενδεχομένως αντίθετες με την πορεία των προηγούμενων ημερών. Αναφερόμαστε δηλαδή σε διάγραμμα διασποράς με μη γραμμική συσχέτιση των μεταβλητών. Αυτό είναι αναμενόμενο. Όμως αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η τάση .

Μέχρι στιγμής (26 Μαρτίου 2020) η Ελλάδα εμφανίζει στοιχεία ήπιου περάσματος του πρώτου μήνα από την καταγραφή του αρχικού κρούσματος.

Αυτό ασφαλώς «θέλουμε» να επαληθευθεί σε λίγες μέρες. Τότε που αφενός κρούσματα που δεν είχαν εντοπισθεί θα καταγραφούν και αφετέρου τα περιοριστικά μέτρα θα εμφανίσουν την αποτελεσματικότητά τους στον περιορισμό της διασποράς.

Το αύριο της οικονομίας μετά τον Covid-19

Οι όποιες οικονομικές συνέπειες γίνονται αντικείμενο ανάλυσης με την βασική προϋπόθεση ότι είμαστε υγιείς. Αυτό είναι κάτι περισσότερο από αυτονόητο.

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι μπαίνουμε σε νέα ύφεση (double bottom) χειρότερη από αυτή του 2008. Αναφέρονται δε και σε συγκεκριμένα ποσοστά μείωσης του ΑΕΠ.

Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ το σκεπτικό τους δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην διαδικασία εξέλιξης ενός παγκόσμιου φαινομένου του οποίου η χρονική διάρκεια αλλά και η ένταση μας είναι άγνωστα.

Μοιάζει σαν κάποιος να υποστηρίζει ότι ο χρόνος και ο τρόπος που θα χρειαστεί η ανθρωπότητα για να απαλλαγεί από την  πανδημία δεν θα είναι καθοριστικοί παράγοντες που θα προσδιορίσουν την διάρκεια και την ένταση της ύφεσης που θα ακολουθήσει. Είναι δύσκολο να πεισθεί κάποιος για το ρεαλιστικό μιας τέτοιας άποψης.

Θα προτιμούσα να αναφέρονται σε διαφορετικά σενάρια ανάλογα με τα προηγούμενα δύο χαρακτηριστικά (διάρκεια και ένσταση) και πάνω σε αυτά να γίνονται οι εκτιμήσεις τους.

Στο σενάριο κατά το οποίο η σημερινή κατάσταση θα είναι σε σύντομο διάστημα παρελθόν θα ήθελα από τους προηγούμενους «εκτιμητές» να θυμηθούν ( από προηγούμενες περιπτώσεις) ή να φανταστούν το αναμενόμενο rebound της οικονομίας. Η οικονομία αντιδρά βίαια (έντονα ανοδικά) όταν ξεπερνά (σύντομα και οριστικά) ένα εξίσου έντονο αρνητικό σοκ.

Covid-19: Οι σκέψεις για το μετά

Όταν όλη αυτή η κατάσταση θα είναι παρελθόν θα υπάρχει ο χρόνος για να αναλογιστεί και να αξιολογήσει κάποιος τη μορφή της οικονομίας  - κοινωνίας που χαρακτηρίζει την ανθρωπότητα την τελευταία 20ετία αλλά και από πριν. Ουσιαστικά την εξέλιξή της μετά τον  Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Παγκοσμιοποίηση

Πολλή σκέψη θα διοχετευθεί στο να κρίνουμε τα υπέρ και τα κατά της ευκολίας που κάποιος μπαίνει σε ένα αεροπλάνο και έρχεται από το Γουχάν  στην Αθήνα όπου εκτός από τις αποσκευές του ενδεχομένως μεταφέρει και «άλλα». Ταυτόχρονα όμως και της ανάλογης ευκαιρίας που η πληροφορία, η τεχνολογία, το φάρμακο ή η γνώση μπορεί να έρθει.

Τότε θα έχουμε βιωματικά καταλάβει ότι η παγκοσμιοποίηση έχει δύο όψεις. Κάτι που αιτιολογεί την ύπαρξη και υποστηρικτών αλλά και πολέμιών της.

Κρατική παρέμβαση

Τότε θα αναλογιστούμε αν προκειμένου να ξεπεραστεί μια ύφεση στην οικονομία είναι προτιμητέα η  επιβολή μέτρων λιτότητας ή η παροχή στην αγορά νέου χρήματος. Τότε θα σκεφτούμε το κατά πόσο η περικοπή των δαπανών μπορεί ποτέ να επιβάλλεται σε κονδύλια που αφορούν την υγεία!

Πολύ λόγος θα γίνει (για μια ακόμα φορά) για το αν η Ευρώπη είναι ενωμένη ή διχασμένη σε δύο στρατόπεδα. Και αν σε αυτή την ένωση κρατών οι «λογικές» του Μερκαντιλισμού και του Δεσποτισμού (προσαρμοσμένες στο σήμερα) έχουν πράγματι εκλείψει.

Σε αυτή τη φάση του απολογισμού θα συνειδητοποιήσουμε ότι στην οικονομία αυτό που χαρακτηρίζει σαν «σωστή» μια πολιτική είναι ο χρόνος (οι υπάρχουσες συνθήκες) και ο τρόπος που εφαρμόζεται. Δεν υπάρχουν «γενικές καλές συνταγές». Αυτό ασφαλώς αφορά και το βαθμό παρέμβασης του κράτους.

Άλλη μια ευκαιρία θα μας δοθεί για να θυμηθούμε την ύπαρξη αστάθμητων παραγόντων στην οικονομική ζωή. Παράγοντες των οποίων η πιθανή εμφάνιση μπορεί να ανατρέψει την προηγούμενη πορεία. Ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να υπάρξει. Αυτό μεταξύ άλλων θα πρέπει να μας κάνει περισσότερο προσεκτικούς στις κινήσεις και προσδοκίες μας.

Τελειώνοντας

Αυτή η λίστα σκέψεων κλείνει αλλά δεν ολοκληρώνεται με την ηθική διάσταση του θέματος.

Ασφαλώς δεν γνωρίζουμε το πως εμφανίστηκε αυτός ο ιός Covid-19 ούτε με βεβαιότητα το από το που πράγματι ξεκίνησε.

Αναφορικά με το πρώτο θέλω να πιστεύω ότι η φύση αποφάσισε την μετάλλαξη ή εξέλιξη κάποιου προϋπάρχοντος ιού και δημιούργησε τον Covid -19. Σχετικά με το δεύτερο η στοχοποίηση συγκεκριμένης περιοχής ξεφεύγει των ενδιαφερόντων μου.

ΥΓ. Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει.

Νίκος Καζαντζάκης (1883 - 1957)

Coronavirus (Covid -19): Η αριθμητική και μόνο αναφορά στα δεδομένα μας δίνει την πληροφόρηση που θα θέλαμε;

/0 Comments/in /by

Νομίζω ότι είναι περιττή η κάθε  εισαγωγή για ένα θέμα που άλλαξε τόσο γρήγορα και τόσο έντονα τα δεδομένα του μοντέλου της ζωής μας. Όλα «μοιάζουν» να είναι ειπωμένα και με μεγάλη συχνότητα καθημερινής επανάληψης. Ο ιός Coronavirus, Covid – 19 εισχώρησε στην καθημερινότητά μας.

Μια λέξη μόνο θα ακουστεί και από εμένα « Υπευθυνότητα».

Παρουσιάζοντας την συμπεριφορά του ιού μέσα από αριθμούς

Υπάρχει κάποιος που δεν περιμένει να ακούσει καθημερινά τα νέα κρούσματα και δυστυχώς τους νέους θανάτους; Πιστεύω πως όχι.

Στη συνέχεια ο καθένας κάνει την «μετάφραση» αυτών που άκουσε και ενεργεί σύμφωνα με ότι κατάλαβε αλλά και με ότι του υποδεικνύει ο βαθμός προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης που ο ίδιος αισθάνεται.

Σύμφωνα με την https://www.worldometers.info/coronavirus/ και με δεδομένα της 21ης Μαρτίου 2020 ισχύουν τα δεδομένα των παρακάτω πινάκων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Coronavirus (Covid -19): Η αριθμητική και μόνο αναφορά στα δεδομένα μας δίνει την πληροφόρηση που θα θέλαμε;

Εμπλουτίζοντας το πίνακα (1) παρουσιάζουμε τα παρακάτω στοιχεία.

Coronavirus (Covid -19): Η αριθμητική και μόνο αναφορά στα δεδομένα μας δίνει την πληροφόρηση που θα θέλαμε;

Εδώ στον πίνακα (2) έχουμε μια πρόσθετη πληροφορία για τα ενεργά κρούσματα (στο σήμερα). Ασφαλώς το άθροισμα των ενεργών κρουσμάτων και των θανάτων δεν ισούται με τα συνολικά κρούσματα.

Κάτι δεν εμφανίζεται – και αυτός είναι ο αριθμός των κρουσμάτων που ανάρρωσαν τον οποίο εμφανίζουμε στον επόμενο πίνακα (3).

Coronavirus (Covid -19): Η αριθμητική και μόνο αναφορά στα δεδομένα μας δίνει την πληροφόρηση που θα θέλαμε;

Τον πίνακα (1) θα τον χαρακτήριζα σαν κάποιον που «πουλάει και τρομοκρατεί». Αντίθετα τον Πίνακα (3) σαν εκείνον που «ενημερώνει αλλά δεν εφησυχάζει».

Προσωπικά προτιμώ αυτόν (3) γιατί μου δίνει την πληροφορία «κρούσματα που ανάρρωσαν». Κάτι το οποίο θεωρώ απαραίτητο αφενός για μια περισσότερο αντιπροσωπευτική εικόνα της κατάστασης αλλά και υποστηρικτικό της κλονισμένης ψυχολογίας μας.

Σε αυτό το σημείο το «πρώτο» που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί στην καθημερινή παρουσίαση των δεδομένων δεν αναφέρεται (πάντα) μαζί με τις άλλες πληροφορίες και αυτό το τόσο σημαντικό στοιχείο.

Γιατί για παράδειγμα στο δράμα της Ιταλίας  - ημερομηνία 19 Μαρτίου 2020 - δίπλα στον τραγικό αριθμό των νεκρών: 4.825  (πηγή https://www.bbc.com/news/world-51235105) δεν αναφέρεται  τα άτομα που ανάρρωσαν: 4.440 (πηγή https://www.statista.com/statistics/1103227/coronavirus-recoveries-in-europe/).

Παρουσιάζοντας ποσοστιαία μεγέθη για τον Coronavirus

Με το να παραθέτεις ένα «αριθμό» χωρίς ταυτόχρονη αναφορά σε ποιο σύνολο αναφέρεσαι ή έστω σε ποιο δείγμα επί του συνόλου ελάχιστη πληροφορία προσφέρεις και καθόλου αντιπροσωπευτική και αξιόπιστη αυτού που θέλεις να μεταφέρεις.

Τι καταλαβαίνεις για το πόσο γεμάτο είναι ένα γήπεδο όταν λες «είχε 5.000 θεατές» αν δεν ξέρεις την χωρητικότητα του γηπέδου; Μάλλον ελάχιστα.

Αντίθετα αν σου έχουν πει ότι η χωρητικότητα είναι 50.000 θέσεις αντιλαμβάνεσαι ότι ήταν κατά 10 % γεμάτο.

Έτσι φτάνουμε στην έννοια των ποσοστών τα οποία ασφαλώς μας δίνουν καλύτερη πληροφόρηση.

Για να δούμε τους προηγούμενους πίνακες ενοποιημένους και με ποσοστιαία παρουσίαση των δεδομένων τους. Πηγή για τα πρωτογενή στοιχεία https://www.worldometers.info/coronavirus/

Coronavirus (Covid -19): Η αριθμητική και μόνο αναφορά στα δεδομένα μας δίνει την πληροφόρηση που θα θέλαμε;

Φαντάζομαι ότι η παρουσίαση των αριθμητικών δεδομένων των κατηγοριών σε ποσοστιαία έκφραση (%) μας δίνει καλύτερη πληροφόρηση.

Αυτό είναι το «δεύτερο» το οποίο δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μας προφέρεται.

Υπάρχει ένα γιατί στον τρόπο παρουσίασης της κατάστασης για τον Coronavirus;

Δεν είμαι ο αρμόδιος για να κρίνω την ευκολία διασποράς του νέου ιού, την επικινδυνότητά του, τα ποσοστά θνηνότητας, τις συνέπειες μετά την ανάρρωση. Ούτε το πόσο κοντά είμαστε σε κάποιο φάρμακο, εμβόλιο για την αντιμετώπισή του. Ασφαλώς δε ούτε την πηγή προέλευσής του.

Πρόσθετα δεν γνωρίζω ο αριθμός δειγμάτων που λαμβάνεται για νέα κρούσματα ποιο ποσοστό αντιπροσωπεύει των εχόντων συμπτώματα πόσο μάλλον επί του συνολικού πληθυσμού.

Επομένως δεν μπορώ να προβλέψω την εξέλιξη της «καμπύλης» ούτε την δυνατότητα ή όχι του συστήματος υγείας να αντιμετωπίσει μια πιθανή αύξηση των κρουσμάτων.

Θεωρίες ή απόψεις υπάρχουν πολλές. Ο καθένας υιοθετεί την κατά κρίση του σωστή.

Ταυτόχρονα βιώνουμε ένα νέο μοντέλο ζωής το «μένουμε σπίτι». Η αποδοχή και εφαρμογή του οποίου έχει απέναντί της την εκ φύσεως έντονη ανυπακοή μας αλλά και στον ξερολισμός μας.

Η απάντηση στο αρχικό μου «γιατί» θα μπορούσε να βρίσκεται ακριβώς σε αυτά τα χαρακτηριστικά μας.

Και πράγματι πιστεύω ότι με μια «ελπιδοφόρα» ανακοίνωση ή με μερική άρση των περιοριστικών μέτρων θα ξεχυθούμε στους δρόμους, πλατείες, πάρκα, café, εστιατόρια, bar. Έτσι για να πάρουμε πίσω (και στο διπλάσιο) αυτό που για την ΥΓΕΙΑ μας στέρησαν!

 

Κλείνοντας

 

Δεν θέλω να δεχτώ τις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας και κυκλοφορούν ευρέως όλο και περισσότερο και ούτε πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή έχει ιδιαίτερη σημασία.

Θέλω να πιστεύω ότι «εμφανίστηκε» αυτός ο νέος ιός. Οπότε και σε οποιαδήποτε περίπτωση το ζητούμενο είναι πως εμείς θα προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους.

Σε αυτή την προσπάθεια δεν μου χρειάζεται ο πανικός αλλά ούτε ο εφησυχασμός. Δεν θέλω να ακούω την επανάληψη των ίδιων ερωτήσεων στους ειδικούς. Ούτε την διακοπή της απάντησης ενός γιατρού για υποβολή νέας ερώτησης. Πρόσθετα δε δεν θέλω να βλέπω μόνο την εξέλιξη των αριθμών αλλά και την εξέλιξη των μεταβολών τους.

Αυτό που χρειάζομαι από τους φορείς ενημέρωσης είναι η ποιοτική πληροφόρηση με τρόπο κατανοητό αλλά και αντιπροσωπευτικό της κατάστασης.

Αυτό που ζητώ από όλους μας είναι το σταμάτημα του ωχ αδελφισμού.

Χρειάζεται η συνειδητοποίηση ότι μόνο σαν ομάδα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε (με τις μικρότερες δυνατές απώλειες) αυτό το νέο ιό.

Το καλοκαίρι είναι μπροστά μας. Ας βοηθήσουμε όλοι εμάς τους ίδιους να ζήσουμε όπως ξέραμε αυτόν τον παράδεισο για τη χώρα μας.

Στο μετά - που ασφαλώς θα υπάρξει - θα έρθει ο απολογισμός και η εξαγωγή συμπερασμάτων για το τι έγινε αλλά και ο οραματισμός της επόμενης μέρας.

Τελειώνοντας θα αναφερθώ στον Κ. Σωτήρη Τσιόρδα (που όλοι τον μάθαμε) στο πρόσωπο και στο λόγο του οποίου βρίσκω και ακούω αυτό που θα ήθελα.

 

Το χρηματιστηριακό κραχ στην Αμερική του 1929. Η μαύρη Πέμπτη (24 Οκτωβρίου)

/0 Comments/in , /by

Αμερική 1929. Ξημέρωνε η Πέμπτη 24 Οκτωβρίου που μαζί με τις επόμενες τρεις ημέρες ο κόσμος θα τις χαρακτήριζε αργότερα σαν τις πλέον καταστροφικές για την Αμερικανική χρηματιστηριακή ιστορία (κραχ 1929) με τραγικές οικονομικές -  κοινωνικές επιπτώσεις για μεγάλος μέρος του πληθυσμού της χώρας.  Ήταν οι «μαύρες» μέρες του χρηματιστηρίου των Η.Π.Α που αργότερα και μαζί με άλλους λόγους οδήγησαν στην μεγάλη παγκόσμια ύφεση της επόμενης 10ετίας.

Οι λόγοι που οδήγησαν στο χρηματιστηριακό κραχ

Η Αμερικανική οικονομία έχοντας απέναντι της μια οικονομικά διαλυμένη από τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο Ευρώπη γνώριζε την προηγούμενη περίοδο μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης λόγω των τεχνολογικών ανακαλύψεων της τότε εποχής που έδωσαν ώθηση κύρια στη βιομηχανική ανάπτυξη και όχι μόνο. Αποτέλεσμα  ήταν η δημιουργία υπερπαραγωγής βασισμένης όμως στην έντονη κρατική πολιτική δανειοδοτήσεων.

Μια από τις συνέπειες της συγκεκριμένης φάσης της οικονομίας ήταν η μεγάλη αύξηση των τιμών των πρώτων υλών, των αγαθών και βέβαια των μετοχών.

Βρισκόμαστε δηλαδή σε ένα περιβάλλον μιας υπερδανεισμένης οικονομίας όπου η ζήτηση (πλέον) υπολείπεται της (υπέρ) παραγωγής - προσφοράς. Όμως τα δάνεια «απαιτούν» πάντα την εξόφλησή τους και η διαφαινόμενη λύση ήταν η πώληση των μετοχών μεγάλο μέρος των οποίων είχε αγοραστεί μέσω δανειοδότησης.

Συγχρόνως είναι το κατάλληλο timing για «κάποιους» σημαντικούς επενδυτές για μεγάλες πωλήσεις μετοχών (των οποίων οι τιμές έχουν δυσθεώρητα αυξηθεί) ώστε να καταγράψουν (πραγματικά) κέρδη.

Όσοι ήταν μπροστά από μια οθόνη και παρακολουθούσαν την παγκόσμια χρηματιστηριακή αγορά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 με την τρομοκρατική επίθεση στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης γνωρίζουν ότι η λέξη «πανικός» στα χρηματιστήρια σημαίνει ομαδικές πωλήσεις και τις περισσότερες φορές χωρίς όριο τιμής στις μετοχές. Και οι συνθήκες «τέλειου» πανικού (για τους λόγους που προηγούμενα αναφέραμε) εμφανίστηκαν την 24 Οκτωβρίου 1929 στις Η.Π.Α με ανατροφοδότηση του πανικού στις επόμενες τρεις ημέρες.

 « More than $25 billion in individual wealth was lost» σύμφωνα με το https://www.bbc.co.uk/programmes/b00h9xh8

Η οικονομία είχε για μια ακόμα φορά «θυμίσει» ότι για αμιγώς ενδογενείς ή για (τύποις) εξωγενείς παράγοντες  μετά την υπερθέρμανση της - αυτό που λέγεται  peak της αγοράς - «τιμωρεί» αυτούς που πιστεύουν στο εντελώς ανεδαφικό και επικίνδυνο «The sky is the limit”.

Οι συνέπειες του χρηματιστηριακού κραχ

Τα επόμενα χρόνια η Αμερική έζησε μια από τις βαθύτερες υφέσεις στην παγκόσμια ιστορία που βέβαια μεταφέρθηκε και εκτός της χώρας και οδήγησε στη μεγάλη ύφεση του 1929-1939.

Το 1933 περίπου 15 εκατομμύρια δηλαδή το 30% του εργατικού δυναμικού ήταν άνεργοι, ενώ το περίπου 50% των Αμερικανικών τραπεζών είχαν χρεοκοπήσει. (Πηγή: https://www.history.com/topics/great-depression/1929-stock-market-crash

Ενώ οι μισθοί μειώθηκαν κατά 42% με την οικονομική ανάπτυξη να υποχωρεί κατά 50%. (Πηγή: https://www.thebalance.com/stock-market-crash-of-1929-causes-effects-and-facts-3305891)

 

Τα επόμενα χρόνια

Χρειάστηκαν πολλά χρόνια (και κατά πολλούς) ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος για να πάρει μπρος η Αμερικανική οικονομία κύρια λόγω της ανάπτυξης της «πολεμικής» βιομηχανίας.

Αναφορικά με την οικονομική πολιτική που εφαρμόστηκε και αρκετά χρόνια μετά έφτασε η στιγμή που το «αόρατο χέρι» της ελεύθερης αγοράς του Adam Smith (1723-1790) παραχώρησε τη θέση του στις απόψεις του John Maynard Keynes (1883 – 1945) ο οποίος υποστήριζε ότι για να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας που αντιμετώπιζε ο δυτικός κόσμος μετά το κραχ της Νέας Υόρκης (1929), θα έπρεπε  να παρέμβει το κράτος και χρηματοδοτώντας την οικονομία και τις επιχειρήσεις να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.

Κάποιοι θέλησαν να δώσουν Σοσιαλιστικές "αποχρώσεις" στη λογική του Keynes. Αργότερα όμως, μάλλον έγινε σαφές ότι αναφερόταν στην μεικτή οικονομία, όπου ο έντονος ή όχι κρατικός παρεμβατισμός εξαρτάται από τη φάση της οικονομίας.